Żółtaczka u noworodków

Co to jest żółtaczka u noworodków?

Żółtaczka to stan u dziecka, kiedy jego skóra lub białka oczu (twardówki) robią się żółte. Choroba często występuje u noworodków. Zazwyczaj, pojawia się dzień do kilku dni po urodzeniu. Po porodzie, lekarze sprawdzają czy dziecko ma żółtaczkę. Jeżeli lekarz zauważy żółknięcie dłoni dziecka lub żółte plamy pod stopami, lekarz bez wątpienia zleci badanie bilirubiny. Lekarz przeprowadzi również badanie kontrolne na pierwszej wizycie, od czasu powrotu matki z dzieckiem do domu.

Żółtaczka pojawia się, gdy dziecko ma wysoki poziom bilirubiny we krwi. Bilirubina to barwnik żółciowy. Jej głównym źródłem jest hem zawarty w hemoglobinie. Podwyższony poziom bilirubiny we krwi określamy jako hiperbilirubinemię.

Kiedy lekarz stwierdzi żółtaczkę, zleci badanie poziomu bilirubiny u dziecka. Jej poziom może być podniesiony z różnych powodów. U niektórych noworodków żółtaczka może pojawić się, jeżeli nie otrzymują wystarczającej ilości mleka matki. Co więcej, żółtaczka występuje często u wcześniaków. U dzieci o ciemniejszym kolorze skóry, żółtaczka może nie być widoczna. Ważna jest odpowiednia diagnoza, aby uniknąć powikłań.

Żółtaczka nie jest chorobą. Jest traktowana jako oznaka podwyższonego poziomu bilirubiny w surowicy krwi. Chociaż żółtaczka nie jest bolesna dla dziecka, problemy mogą pojawić się w przypadku nieleczonej hiperbilirubinemii, która może prowadzić do uszkodzeń układu nerwowego oraz mózgu. Na szczęście, istnieją skuteczne i bezpieczne metody leczenia tego stanu.

Żółtaczka noworodków – Jakie są jej przyczyny?

Chociaż żółtaczka pojawia się ze względu na podwyższony poziom bilirubiny, mogą na nią wpłynąć dodatkowe czynniki. Zaliczamy do nich:

• Pokarm matki,
• Choroby wątroby,
• Infekcje,
• Konflikt serologiczny,
• Niedrożność dróg żółciowych.

Podwyższony poziom bilirubiny może być spowodowany uszkodzeniem naczyń krwionośnych i uszkodzeniem tkanek miękkich podczas porodu. Bilirubina jest usuwana wolniej u noworodków niż u dorosłych, ponieważ wątroba oraz jelita noworodka są słabiej rozwinięte.

W przypadku noworodków karmionych piersią, żółtaczka może pojawić się, gdy dziecko nie otrzymuje wystarczającej ilości pokarmu. Może stać się tak zarówno dlatego, że dziecko ma problemy z chwytaniem piersi (odpowiednim przystawieniem do piersi, przez co nie może odpowiednio ssać i pozyskać pokarmu) lub matka produkuje zbyt małą ilość mleka. W takim przypadku, dziecko może stracić na wadze, co sprawia, że poziom bilirubiny rośnie. Aby zwiększyć ilość pokarmu w piersiach, możesz częściej karmić dziecko, dzięki czemu będziesz wytwarzać więcej pokarmu.

Żółtaczka noworodków – Jakie są objawy?

Głównym objawem żółtaczki jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty. Zazwyczaj, zmiana koloru zaczyna się od twarzy, ale może objąć również klatkę piersiową, brzuch, ramion oraz nogi. Skóra dziecka powinna być kontrolowana kilka razy przed wyjściem ze szpitala do domu. Jeżeli wrócisz z dzieckiem do domu w ciągu 3 dni po porodzie, sprawdzaj codziennie odcień skóry dziecka, do momentu wizyty kontrolnej.

Zdarza się, że przebieg żółtaczki jest nasilony. Wtedy, noworodek ma pomarańczowo-żółty odcień skóry, żółtą skórę pod kolanami oraz w dolnej części nóg. Inne objawy w ciężkim przebiegu żółtaczki to:

• Ciężko dobudzić dziecko,
• Częsty płacz,
• Gorączka,
• Rozdrażnienie,
• Zginanie ciała lub odchylanie głowy.

Jeżeli po powrocie do domu zauważysz u noworodka zmianę odcienia skóry, moczu lub zachowania, zgłoś się do lekarza.

Skąd mam wiedzieć czy dziecko ma żółtaczkę?

Możesz nacisnąć na skórę nosa lub czoła dziecka. Następnie, podnieś palec i sprawdź czy skóra zrobiła się żółta.

Pamiętaj, jeżeli zauważysz żółtaczkę u dziecka lub jej nasilenie, powiedz o tym lekarzowi.

Żółtaczka u noworodka – Jak ją zdiagnozować?

Lekarz przeprowadzi odpowiednie badanie, aby zdiagnozować żółtaczkę. Badanie polega na pobraniu krwi u dziecka, aby sprawdzić poziom bilirubiny. W większości szpitali, wynik pojawi się w ciągu kilku godzin po badaniu.

Żółtaczka u noworodka – Jak mogę pomóc dziecku?

Możesz pomóc dziecku upewniając się, że spożywa odpowiednie ilości pokarmu. Jeżeli karmisz piersią, rób to często i sprawdzaj czy robisz to w odpowiedni sposób. Aby dowiedzieć się jak poprawnie karmić, zajrzyj do poradnika karmienia piersią. Jeżeli obawiasz się, że dziecko nie otrzymuje wystarczających ilości pokarmu, porozmawiaj z lekarzem lub pielęgniarką.

Możesz stwierdzić, że dziecko otrzymuje odpowiednią ilość mleka, podczas gdy:

• Pielucha jest mokra co najmniej 6 razy dziennie,
• Kolor wypróżnień zmienia barwę z ciemno-zielonego na żółty,
• Dziecko wydaje się być szczęśliwe po jedzeniu.

Żółtaczka noworodków – Jak ją leczyć?

Lekarz zdecyduje czy dziecko wymaga jakiegokolwiek leczenia. Jeśli poziom bilirubiny jest wyłącznie delikatnie zwiększony, żółtaczka prawdopodobnie ustąpi sama. Jeżeli poziom jest bardzo wysoki, lekarz może zalecić leczenie.

Żółtaczka fizjologiczna i wywołana mlekiem matki nie wymagają leczenia.

W nasilonym przebiegu żółtaczki, możliwe, że lekarz zaleci naświetlanie skóry dziecka. Naświetlanie dziecka, czyli fototerapia, wykonywana jest przez całą dobę. Specjalna lampa emituje promienie ultrafioletowe (UV). Istotne, aby naświetlić jak największą powierzchnię ciała dziecka, ponieważ promienie rozkładają bilirubinę obecną we krwi. Noworodki są zazwyczaj nagie lub w pieluszce, aby promienie mogły działać na skórę. Podczas naświetlania, możesz być przy dziecku oraz nakarmić je piersią.

W skrajnych przypadkach, kiedy naświetlanie nie przynosi efektów, lekarz może zadecydować o przetoczeniu krwi. U noworodków urodzonych przed 38 tygodniem ciąży, leczenie może trwać dłużej.