Wcześniactwo

Co to jest wcześniactwo?

Wcześniactwo dotyczy dzieci urodzonych przed 37 tygodniem ciąży (czyli co najmniej 3 tygodnie przed wyznaczoną datą porodu). Zazwyczaj, ciąża trwa około 40 tygodni, licząc od ostatniej miesiączki. 

Jakie są przyczyny wcześniactwa?

Poznanie przyczyn wcześniactw nie zawsze jest możliwe. Czynniki, które mogą przyczynić się do wcześniactwa to:

• Krwawienie lub inne problemy związane z pochwą i macicą,
• Ciąża mnoga, czyli bliźniacza, trojacza itd.
• Infekcje macicy lub innych części ciała,
• Problemy zdrowotne w czasie ciąży, takie jak cukrzyca, wysokie ciśnienie krwi, problemy z sercem czy nerkami,
• Stosowanie używek, w tym palenie papierosów, picie alkoholu czy zażywanie narkotyków w czasie ciąży,
• Stres.

Jakie problemy mogą mieć wcześniaki po porodzie?

Wcześniaki mogą mieć szereg różnych problemów po porodzie. Im wcześniej dziecko się urodzi i im mniej waży, tym większe ryzyko, że będzie miało problemy ze zdrowiem. Dlatego, bardzo ważne są badania przeprowadzane po porodzie, ponieważ pozwalają wykryć wiele zaburzeń u noworodków.

Kiedy dziecko jest w łonie matki, jego narządy wewnętrzne i inne części ciała rozwijają się i rosną. Wcześniaki mają różnego rodzaju problemy, dlatego że nie miały czasu na pełen rozwój.

Niektóre z najczęstszych problemów wcześniaków to:

• Problemy z utrzymaniem ciepła – Bardzo małe dzieci mogą mieć kłopoty z utrzymaniem ciepła. Aby pomóc im utrzymać ciepło, można ubierać dziecku czapeczkę i owijać je kocykiem. Dziecko może też zostać umieszczone w inkubatorze albo cieplarce. Cieplarka to łóżeczko otoczone przezroczystym plastikiem, który chroni dziecko i utrzymuje je w cieple,
• Trudności z oddychaniem – Wcześniaki czasami nie mogą sobie poradzić z samodzielnym oddychaniem. To zazwyczaj dlatego, że ich płuca się w pełni nie rozwinęły. Lekarz i pielęgniarka będą obserwować oddech dziecka,
• Problemy z sercem – U niektórych wcześniaków, niektóre żyły, które powinny się zamknąć, pozostają otwarte. Z biegiem czasu, mogą się zamknąć samoistnie albo z odpowiednią pomocą. Niskie ciśnienie krwi również jest często spotykane u wcześniaków,
• Infekcje – Dzieci urodzone przedwcześnie mają większe tendencje do zakażeń, dlatego, że nie są w stanie zwalczać infekcji tak samo skutecznie jak donoszone dzieci (urodzone po 40 tygodniach ciąży),
• Problemy z układem trawiennym – Niektóre wcześniaki mają kłopoty z narządami. W związku z tym, mogą mieć biegunkę, wymiotować. Czasami, pojawia się krew podczas wypróżnień. Problemy z układem trawiennym zwykle pojawiają się w ciągu kilku tygodni po urodzeniu i mogą być poważne,
• Krwotoki – Wcześniaki czasami miewają krwawienia wewnątrz mózgu. Dzieje się tak w ciągu kilku dni od porodu. Takie krwawienie może być łagodne i ustać samoistnie albo okazać się poważne. Dlatego, dzieciom urodzonym bardzo wcześnie wykonuje się badania obrazowe, żeby sprawdzić czy taki problem wystąpił,
• Żółtaczka – To częsta choroba u noworodków, która powoduje, że skóra lub białka oczu robią się żółte.

Wcześniactwo – Jak wygląda leczenie noworodka?

Leczenie zależy od tego, jak wcześnie dziecko się urodziło, ile waży i jakie ma problemy. Jeżeli lekarz stwierdzi nieprawidłowości, prawdopodobnie skieruje dziecko na Oddział Intensywnej Terapii Noworodka, w skrócie „OITN”. To część szpitala dla dzieci potrzebujących specjalnej opieki.

Wcześniaki mogą potrzebować co najmniej jednego z poniższych rodzajów opieki:

• Urządzenia do pomocy w oddychaniu,
• Dodatkowego tlenu,
• Sondy pokarmowej (żeby dostarczać mleko bezpośrednio do żołądka),
• Podawania leków,
• Operacji,
• Terapii światłem (żeby leczyć żółtaczkę).

Jeśli stan Twojego dziecka będzie stabilny, lekarz lub pielęgniarka mogą Ci zasugerować, abyś potrzymała je bezpośrednio przy skórze, ponieważ buduje to relację między matką a dzieckiem.

Czy wcześniactwo jest związane z długoterminowymi problemami?

Niektóre wcześniaki odczuwają problemy zdrowotne przez wiele lat. Im wcześniej dziecko się urodzi, tym większe ryzyko wystąpienia problemów. 

Niektóre czynniki, które mogą mieć wpływ na późniejsze życie dziecka to:

• Porażenie mózgowe – To zaburzenie powodujące problemy z poruszaniem się i utrzymywaniem równowagi,
• Problemy ze wzrokiem – Czasami u dzieci, które urodziły się bardzo wcześnie (zwykle przed 30 tygodniem ciąży) występują problemy ze wzrokiem. Nieleczone problemy, mogą powodować wady wzroku. W razie potrzeby, lekarz okulista zbada oczy dziecka i zasugeruje odpowiednie leczenie,
• Problemy dotyczące mózgu – U niektórych wcześniaków, po okresie niemowlęctwa, pojawiają się kłopoty z myśleniem, zapamiętywaniem, ogólną pamięcią czy nadpobudliwością psychoruchową (ADHD). Istnieją programy pomocy dla takich dzieci, za pomocą których można wykryć i leczyć powstałe wady,
• Niski wzrost – Dzieci urodzone bardzo wcześnie, mogą być niższe i ważyć mniej,
• Powtarzające się problemy zdrowotne – Noworodki urodzone przedwcześnie, mogą częściej chorować niż inne dzieci czy dorośli.

Wcześniactwo – Gdzie mogę szukać pomocy?

Z pewnością, urodzenie wcześniaka może być emocjonalnie trudne i stresujące. Działacze społeczni i kapelani szpitalni mogą Cię wspierać w tym trudnym czasie. Istnieją również grupy wsparcia dla rodziców przedwcześnie urodzonych dzieci. Rozmawianie z innymi osobami, które przechodzą przez to samo może Ci pomóc. Postaraj się uzyskać pomoc zarówno z tych źródeł, jak i od rodziny i przyjaciół. W ten sposób, będziesz miała wsparcie w szpitalu i w domu.