COVID-19 u osób z cukrzycą

COVID-19 u osób z cukrzycą

Leczenie pacjentów z zaburzeniami endokrynologicznymi podczas pandemii COVID-19 stanowi wyjątkowe wyzwanie. Osoby z cukrzycą są narażone na cięższy przebieg zakażenia. Zakażenie SARS-CoV-2 u osób z cukrzycą może zaostrzać objawy choroby. U chorego może pojawić się kwasowa cukrzyca ketonowa, stan hiperglikemiczno-hiperosmolalny i insulinooporność. W artykule znajdziesz informacje jak przebiega COVID-19 u osób z cukrzycą. Dowiesz się także jakie jest podejście do leczenia zakażonych chorych z cukrzycą.

Jakie jest ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19 u osób z cukrzycą?

Chociaż ryzyko ciężkiego przebiegu zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 jest możliwe u każdej osoby, u osób z cukrzycą to ryzyko jest wyższe. O ciężkim przebiegu choroby mówimy, kiedy pacjent wymaga leczenia szpitalnego. Co więcej, starszy wiek i inne choroby współtowarzyszące, również mogą spowodować ciężki przebieg choroby, który wymaga pobytu w szpitalu. Ryzyko jest większe szczególnie u osób chorych na cukrzycę typu 2. Jest to często związane z koniecznością pobytu pacjenta na Oddziale Intensywnej Terapii. Ponadto, pacjenci z cukrzyca są narażeni na wyższe ryzyko śmierci i dłuższy pobyt w szpitalu.

W Chinach, śmiertelność u pacjentów z COVID-19 i cukrzycą wynosi 7,3%, podczas gdy ogólny wskaźnik śmiertelności z powodu COVID-19 to 2,3%. W badaniu retrospektywnym przeprowadzonym w Stanach Zjednoczonych stwierdzono, że śmiertelność na skutek zakażenia pacjentów z cukrzycą koronawirusem SARS-CoV-2 wynosi 28,8%. Ogólna liczba zgonów z powodu COVID-19 w Stanach Zjednoczonych wynosi 6,2%.

Czynniki wpływające na cięższy przebieg zakażenia

Do tej pory, nie ma wielu badań, które oceniają ryzyko ciężkiego przebiegu zakażenia i śmierci z powodu COVID-19 u osób z cukrzycą typu 1. W badaniu przeprowadzonym w Wielkiej Brytanii na temat ryzyka hospitalizacji i śmierci z powodu COVID-19 u osób z cukrzycą udowodniono, że choroba zwiększa to zagrożenie. Badanie nie obejmowało jednak pacjentów młodszych niż 49 lat. Dlatego, ciężko stwierdzić jak duże jest ryzyko w młodszej populacji pacjentów. Dostępne dane pokazują, że przebieg COVID-19 jest dłuższy u osób z cukrzycą typu 1, w porównaniu z innymi rodzajami zakażeń.

Badania wskazują również, że starsi i otyli pacjenci z cukrzycą, gorzej znoszą chorobę. Zarówno cukrzyca, jak i otyłość, są niezależnymi czynnikami zwiększonego ryzyka ciężkiego przebiegu choroby. Trwają badania nad oceną ryzyka ciężkiego przebiegu choroby, jakie może spowodować zarówno cukrzyca, jak i otyłość. Ryzyko bardziej nasilonych objawów zakażenia jest wyższe u starszych pacjentów z cukrzycą. Otyłość jest mocniej związana z wyższym ryzykiem potrzeby hospitalizacji, pobytem na Oddziale Intensywnej Terapii i problemami z oddychaniem. Niekontrolowana cukrzyca zwiększa ryzyko ciężkiego przebiegu choroby.

Przeprowadzono także badania na temat wpływu hiperglikemii na przebieg COVID-19. Hiperglikemia to podwyższony poziom cukru we krwi. Nie zostało jednak udowodnione, czy hiperglikemia u osób z COVID-19 stanowi przyczynę czy konsekwencję ciężkiego przebiegu zakażenia. Jak pokazują wyniki badań z Wielkiej Brytanii, ryzyko śmiertelności jest wyższe u osób z wyższym poziomem hemoglobiny glikowanej. Badanie potwierdziło wyższe ryzyko śmierci u osób z cukrzycą typu 1 i 2.

Dane kliniczne na temat COVID-19 u osób z cukrzycą

Zakażenie COVID-19 może manifestować objawy metaboliczne. Do takich objawów zaliczamy kwasicę ketonową, stan hiperglikemiczno-hiperosmolalny i insulinooporność. Dzieje się tak na skutek odpowiedzi organizmu na ostry stan zapalny, wywołany obecnością wirusa. W takim przypadku, markery zapalne są podniesione, w tym między innymi poziom interkuliny-6. Poziom glukozy może być jedynie nieznacznie podniesiony u pacjentów z kwasicą ketonową, na skutek stosowania inhibitorów SGLT2.

Insulinooporność to obniżona wrażliwość organizmu na działanie insuliny. Stan hiperglikemiczno-hiperosmolalny to ostry zespół zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej. Kwasica ketonowa to zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu.

Leczenie COVID-19 u osób z cukrzycą

Leczenie cukrzycy u pacjentów z COVID-19 polega na zapobieganiu hiperglikemii i kwasicy ketonowej.

Cukrzyca typu 2

Pacjenci leczenie ambulatoryjnie z cukrzycą typu 2, mogą kontynuować leczenie, które stosowali do tej pory. Ważne, aby utrzymywać odpowiedni poziom nawodnienia i dietę. Należy regularnie monitorować poziom glukozy, co najmniej 2 razy dziennie. W przypadku pacjentów wymagających terapii insulinowej, należy kontrolować poziom glukozy częściej. Zastrzyki oraz leki przyjmowane doustnie powinny być dostosowane do poziomu glukozy.

• Leki przyjmowane doustnie, które mogą wywołać hipoglikemię, nie są podawane pacjentom, którzy nie przyjmują posiłków. W przypadku podniesienia poziomu glukozy do >200 mg/dL, można nadal przyjmować pochodne sulfonylomocznika i meglitynidy. Należy pamiętać o regularnym kontrolowaniu poziomu glukozy.
• Stosowanie inhibitorów SGLT2 należy przerwać u chorych z COVID-19, którzy nie przyjmują regularnych posiłków i nie utrzymują odpowiedniego poziomu nawodnienia. Do inhibitorów SGLT2 należą między innymi: dapaglifozyna, kanaglifozyna, empaglifozyna, ertuglifozyna. Inhibitory SGLT2 zwiększają wydalanie glukozy, utratę kalorii, ryzyko odwodnienia i infekcje układu moczowego. U chorych utrzymujących prawidłowa dietę i właściwy poziom nawodnienia, którzy mają umiarkowane objawy zakażenia, można nadal stosować inhibitory SGLT2.
• Inne leki przeciw cukrzycy można stosować w zależności od poziomu nasilenia objawów zakażenia. Pacjenci, którzy odczuwają nudności oraz biegunki powinni otrzymywać leki inkretynowe – glukagonopodobny peptyd-1 (GLP-1). Możliwe jest również przyjmowanie metaforminy.
• Chorzy, którzy nie są w stanie kontynuować tego samego leczenia lub jeżeli poziom glukozy pozostaje podniesiony (>200 ml/dL) pomimo stosowanego leczenia, mogą przyjmować insulinę. Można wybrać insulinę długodziałającą lub przyjmować ją raz dziennie.
• Ważnym aspektem jest przyjmowanie co najmniej 8 szklanek (250 mL) płynu dziennie, aby utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia. Aby się nawodnić, należy przyjmować płyny niezawierające węglowodanów, takie jak na przykład woda lub rosół.

Cukrzyca typu 1

• Pacjenci powinni kontynuować przyjmowanie insuliny, nawet jeżeli nie przyjmują regularnych posiłków.
• Należy kontrolować poziom glukozy co 2-4 godzin, w zależności od nasilenia choroby. Leki zawierające duże ilości witaminy C oraz paracetamolu, mogą spowodować fałszywe podniesienie poziomu glukozy w przypadku starszych urządzeń pomiarowych.
• W przypadku rozwinięcia hiperglikemii, należy sprawdzać poziom ketonów w moczu lub krwi. O hiperglikemii mówimy, kiedy poziom glukozy przekroczy 240 mg/dL. Testy sprawdzające poziom ketonów są dostępne w aptekach oraz w internecie.
• Poziom insuliny należy dostosować do potrzeb. Jest on zależny od poziomu glukozy i ketonów. Podczas zakażenia, ilość potrzebnej insuliny może być zwiększona lub zmniejszona.
• Jeżeli poziom ketonów jest umiarkowany lub zwiększony, pojawiły się wymioty i objawy kwasicy ketonowej, należy przede wszystkim przyjąć szybkodziałającą insulinę. Osoby używające pompy insulinowej, powinny często zmieniać zestaw infuzyjny. Awaria pompy lub zestawu infuzyjnego jest częstą przyczyną hiperglikemii i kwasicy ketonowej.
• Należy z pewnością dbać o odpowiedni poziom nawodnienia organizmu i pić co najmniej 8 szklanek płynów dziennie. Należy pić napoje niesłodzone, takie jak na przykład woda i rosół. Osoby odczuwające nudności i wymioty oraz niemogące jeść, mogą przyjmować napoje słodzone. Do takich napojów zaliczamy między innymi napoje elektrolitowe czy rozrzedzony sok jabłkowy. Napoje należy przyjmować co kilka godzin.
• Jeżeli poziom ketonów pozostaje zwiększony (>1,5 mmol/L) pomimo zastosowania dodatkowej insuliny i odpowiedniego nawodnienia, należy szukać natychmiastowej pomocy medycznej. Dotyczy to również przypadku, kiedy pacjent ma nudności i wymioty i nie może utrzymać odpowiedniego poziomu nawodnienia.

Leczenie COVID-19 u osób z cukrzycą podczas hospitalizacji

U chorych z COVID-19, których wyniki laboratoryjne wykazują kwasicę metaboliczną, należy sprawdzić poziom ketonów w kierunku kwasicy ketonowej.

Poziom glukozy

Cele leczenia hospitalizowanych pacjentów z cukrzycą i COVID-19 są takie same, jak u chorych bez zakażenia koronawirusem. Do celów należy unikanie ciężkiej hiperglikemii, utrzymywanie odpowiedniego poziomu elektrolitów, unikanie hipoglikemii i dostarczanie odpowiedniego poziomu składników odżywczych. U pacjentów, którzy mają wysoki poziom insulinooporności, należy stosować większe dawki insuliny, aby osiągnąć optymalne wyniki leczenia.

Leczenie szpitalne COVID-19 u osób z cukrzycą typu 2

• W przypadku leczenia szpitalnego chorych z cukrzycą typu 2 i ciężkim przebiegiem zakażenia, niektóre leki są przeciwwskazane lub źle tolerowane. Do takich leków należą między innymi leki doustne i zastrzyki GLP-1.
• Inhibitory SGLT2 powinny zostać odstawione, ze względu na wysokie ryzyko odwodnienia.
• Metaformina jest przeciwwskazana w sytuacjach upośledzenia funkcji nerek. W takim przypadku, leczenie powinno zostać przerwane, co najmniej tymczasowo, do momentu poprawy stanu chorego.
• Leki GLP-1 mogą powodować nudności i nie zaleca się ich przyjmowania w ciężkim przebiegu zakażenia.

Hiperglikemia bez kwasicy ketonowej i stanu hiperglikemiczno-hiperosmolalny

Leczenie insuliną jest wskazane u chorych hospitalizowanych z umiarkowanymi i ciężkimi objawami zakażenia COVID-19. U chorych z cukrzycą typu 2, konieczność podawania insuliny może być tymczasowa. U pacjentów z cukrzycą typu 1, należy zawsze podawać insulinę. Postępowanie jest konieczne, aby uniknąć ketozy. Postepowanie u chorych hospitalizowanych z cukrzycą i COVID-19 jest podobne do leczenia pacjentów bez zakażenia. Różnica polega na leczeniu nasilonej insulinooporności u pacjentów z COVID-19.

Brak regularnego odżywania u pacjentów z cukrzycą typu 2

Insulina może być podawana podskórnie z insuliną średnio długo działającą (np. NPH) lub długodziałającą (np. insulina glargina lub detemir połączony z dawką korekcyjną) co 6 godzin. Dawka korekcyjna może być podawana z zastosowaniem szybkodziałających preparatów, takich jak lispro, aspart, glulizyna. Jeżeli to możliwe, można zmniejszać częstość podawania zastrzyków oraz monitorowania chorego, aby zmniejszyć ryzyko personelu na częsty kontakt z zakażonym pacjentem.

Wcześniejsze leczenie insuliną

U pacjentów wcześniej leczonych długodziałającą insuliną, którzy nie są w stanie przyjmować regularnie posiłków podczas hospitalizacji, należy obniżyć dawkę insuliny w granicach 0-50% dawki początkowej. Dawka zależy od przyjmowanych posiłków i może być modyfikowana, w zależności od reakcji pacjenta.

Wcześniejsze leczenie dietą, lekami doustnymi lub GLP-1

U hospitalizowanych pacjentów z cukrzycą typu 2, wcześniej leczonych dietą, lekami doustnymi lub GLP-1, którzy nie są w stanie przyjmować regularnych posiłków, można stosować leczenie insuliną. Możliwe jest zmienianie i dostosowywanie dawek.

Cukrzyca typu 2 przy normalnym odżywianiu

Niektórzy pacjenci z cukrzycą typu 2 i łagodnymi oraz umiarkowanymi objawami zakażenia, mogą kontynuować wcześniejsze leczenie, jeśli poziom glukozy jest dobrze kontrolowany. Jednakże, inhibitory SGLT2 i leki które powodują nudności i wymioty, w tym również metaformina, powinny zostać odstawione. Jeśli poziom glukozy utrzymuje się na poziomie >200 mg/dL [11.1 mmol/L], należy przerwać stosowanie leków doustnych i wdrożyć insulinę. Zazwyczaj, początkowa dawka wynosi 0,2 to 0,3 jednostki/kg/dzień. Początkowa dawka insuliny okołoposiłkowo wynosi 0,05 to 0,1 jednostek/kg/posiłek.

Cukrzyca typu 1

Większość pacjentów powinna kontynuować dotychczasowe leczenie, jeżeli poziom glukozy jest odpowiednio kontrolowany. Zmniejszenie dawek leków może być konieczne, jeżeli przyjmowanie odpowiedniej ilości wartości odżywczych jest ograniczone. Należy przyjmować insulinę, nawet w przypadku nieregularnych posiłków. U pacjentów u których poziom składników odżywczych nie jest znany, można podawać insulinę uzupełniającą, co 6 godzin. Postępowanie można stosować do momentu, kiedy chory nie zacznie z powrotem jeść regularnie.

Większość szpitali posiada protokoły dla pacjentów, w celu samokontroli przyjmowanej insuliny za pomocą pompy. Takie postępowanie stosuje się u pacjentów, którzy są w stanie samodzielnie monitorować swój stan. Jeżeli stan zdrowia chorego się pogarsza, należy podać insulinę podskórnie lub dożylnie. W przypadku pacjentów, którzy sami mogą przyjmować insulinę, należy zapewnić odpowiednią konsultację z lekarzem.

U chorych z cukrzycą lub hiperglikemią, którzy jedzą normalnie, należy monitorować poziom glukozy przed posiłkiem. U chorych, którzy nie są w stanie przyjmować nic doustnie, należy regularnie sprawdzać poziom glukozy, zazwyczaj co 6 godzin.

Kwasowa cukrzyca ketonowa i stan hiperglikemiczno-hiperosmolalny

U pacjentów z COVID-19 z łagodnymi i umiarkowanymi objawami kwasicy ketonowej i stanu hiperglikemiczno-hiperosmolalny, częściej podaje się insulinę podskórnie, niż drogą dożylną lub infuzyjnie. To postępowanie jest zalecane jeżeli podawanie substancji dożylnie jest utrudnione, ze względu na zakażenie u pacjenta, co może powodować zagrożenie również dla personelu. W takim przypadku, aplikowanie leku i monitorowanie chorego powinno się odbywać co 2-4 godzin.

Insulina podawana podskórnie działa najlepiej u chorych z łagodnymi i umiarkowanymi objawami kwasicy ketonowej, bez poważnych chorób współistniejących. Infuzję insuliny można zastosować u pacjentów z ciężkimi objawami, w tym:

• zespołem wieńcowym,
• przewlekłą chorobą nerek w stadium 4 lub 5,
• ostrą niewydolnością wątroby,
• marskością wątroby,
• obrzękiem tkanki podskórnej,
• wagą powyżej >120 kg,
• leczeniem wysokimi dawkami kortykosteroidów,
• u kobiet w ciąży.

Łagodne do umiarkowanych objawów kwasicy ketonowej obejmują:

• pH ≥7
• Węglowodoran sodu ≥10 mEq/L
• Potas ≥3.3 mEq/L

Jeśli kwasica ketonowa jest leczona insuliną podawaną podskórnie, należy rozpocząć (lub kontynuować) podawanie insuliny o średnim lub długim czasie działania na początku leczenia zmniejszoną dawką (0,15 do 0,3 jednostek/kg), razem z insuliną szybko działającą. Gdy stężenie glukozy w surowicy osiągnie 250 mg/dL (11,1 mmol/L), należy dodać glukozę do dożylnego (IV) roztworu soli i dostosować dawkę szybko działającej insuliny, zgodnie z protokołem. Poziom glukozy we krwi u pacjentów przyjmujących inhibitory SGLT2, może być prawidłowy lub minimalnie podwyższony (<250 mg /dL [13,9 mmol/L]). W takim przypadku, glukozę dodaje się do wlewu na początku terapii.

Szybkodziałająca insulina

U chorych z COVID-19, istnieje wiele protokołów postępowania, w przypadku podskórnego podania insuliny, w celu leczenia kwasicy ketonowej. Nie ma badań dotyczących oceny skuteczności i bezpieczeństwa poniższych protokołów. Poniżej przedstawione zostały przykładowe protokoły:

Protokół Montefiore (Wielka Brytania) – Początkowa szybkodziałająca insulina w dawce 0,2 jednostki/kg. Dawka 0,2 jednostki/kg powinna być podawana co 4 godziny. Jeżeli poziom glukozy wynosi <250 mg/dL, należy zmniejszyć dawkę insuliny do 0,1 jednostki/kg co 4 godziny. U pacjentów z ciężką kwasicą metaboliczną, na przykład pH 7 do 7.15 lub węglowodoranem sodu na poziomie 10-12 mEq/L, początkowa dawka powinna wynosić 0,25 jednostek/kg. Ta dawka powinna być podawana co 4 godziny. Jeżeli poziom glukozy wynosi <250 mg/dL, dawkę należy zmniejszyć do 0,15 jednostek/kg co 4 godziny. Protokół należy stosować do momentu ustąpienia kwasicy.

Protokół Mount Synai (Nowy Jork) – Początkowa szybkodziałająca insulina w dawce 0,2 jednostki/kg. Następnie, dawka 0,1 jednostek/kg co 3 godziny, jeżeli poziom glukozy obniży się o co najmniej 75 mg/dL. Jeżeli zmiana poziomu glukozy 3 godziny po podaniu dawki początkowej wynosi <75 mg/dL, należy kontynuować dawkę 0,2 jednostki/kg co 3 godziny. Jeśli poziom glukozy wynosi <250 mg/dL, należy zmniejszyć dawkę do 0,1 jednostki/kg co 3 godziny. Protokół należy stosować do  momentu ustąpienia kwasicy.

Protokół stosowany w Wielkiej Brytanii – Dawka początkowa 0,4 jednostki/kg co 4 godziny. Jeżeli poziom glukozy wynosi  <250 mg/dL (13,9 mmol/L), należy zmniejszyć dawkę do 0,2 jednostek/kg co 4 godziny.

Istnieje wiele protokołów, które podają różne dawki insuliny odpowiednie dla pacjentów. Dawka początkowa zależy miedzy innymi od wagi pacjenta. Ważne, aby konsultować decyzje z doświadczonymi lekarzami.

Średnio długo i długodziałająca insulina

U pacjentów z kwasicą ketonową, całkowita dawka insuliny powinna wynosić 0,15 to 0,2 jednostek/kg/dzień (insulina glargina co 24 godziny; insulina detemir lub insulina izofanowa (NPH) podzielona na dwie dawki – co 12 godzin. Wyższa dawka początkowa (np. 0,3 jednostki/kg/dzień) może być konieczna u osób z nasiloną insulinopornością (otyłość, wysokie dawki glikokortykoidów).

Chorzy używający pompy insulinowej

Pacjenci leczeni za pomocą pompy insulinowej, powinni zmienić zestaw infuzyjny w razie problemów spowodowanych przez zestaw, który wywołał kwasicę ketonową. Jeżeli pompa funkcjonuje prawidłowo z nowym zestawem infuzyjnym, a kwasica ketonowa ma łagodne objawy, można użyć pompy do leczenia kwasicy, z jednoczesnym zastosowaniem wlewu dożylnego w środowisku monitorowanym. Leczenie kwasicy zastrzykiem z insuliny nie jest dokładnie zbadane u pacjentów z ciężkim przebiegiem choroby. U pacjentów z łagodnymi objawami kwasicy ketonowej, leczenie domięśniowe, podskórne i wlew dożylny, wykazują podobną skuteczność i bezpieczeństwo.

Nasilona insulinooporność

Nasilona insulinooporność jest częstym zjawiskiem u chorych z ciężkim przebiegiem  COVID-19. Ten stan zazwyczaj mija wraz z powrotem pacjenta do zdrowia. Wtedy, zapotrzebowanie chorego na insulinę spada. Może to być związane z działaniem cytokin i markerów zapalnych, takich jak IL-6. Trwają badania nad postepowaniem u tego rodzaju pacjentów. Leczenie powinno obejmować podawanie podstawowej insuliny z dodatkowym podaniem insuliny, aby pokryć dodatkowe zapotrzebowanie na insulinę. Kiedy pacjent zdrowieje, należy zmniejszyć podawaną ilość insuliny.

Żywienie dojelitowe

Przedłużone żywienie dojelitowe u pacjentów z zaburzeniami oddychania w przebiegu COVID-19, zwiększa potrzebę przyjmowania insuliny u chorych z insulinoopornością. U pacjentów żywionych dojelitowo, można stosować długodziałającą insulinę 2 razy dziennie z regularnie podawaną insuliną, co 6 godzin. Zazwyczaj, zapotrzebowanie na insulinę zmniejsza się znacząco, kiedy pacjent wraca do zdrowia. Leczenie insuliną powinno być kontrolowane każdego dnia, aby na bieżąco móc dostosować odpowiedni plan leczenia do pacjenta.

Glikokortykoidy

Glikokortykoidy podnoszą poziom glukozy we krwi w przebiegu cukrzycy i mogą wywołać hiperglikemię u chorych. Jednakże, czas i nasilenie odpowiedzi hiperglikemicznej zależy od rodzaju i ilości przyjmowanych glikokortykoidów. Jeżeli deksametazon jest stosowany w celu leczenia odpowiedzi zapalnej, należy stosować insulinę o przedłużonym działaniu. Dawkę należy dostosować do dawki glikokortykoidów. Dawkę należy dostosowywać do zmian dawki leków.

Hipoglikemia

Chociaż łagodna oraz umiarkowana hipoglikemia nie niesie za sobą poważnych powikłań, może to wyglądać inaczej u osób hospitalizowanych. Pacjenci mogą być narażeni na bardziej nasilone objawy i dłuższy przebieg choroby. Ryzyko hipoglikemii jest również wyższe w przypadku zmniejszonej ilości spożytych kalorii lub braku przyjętych kalorii u pacjentów stosujących insulinę. W takim przypadku, należy podać dożylnie 10% roztwór glukozy, aby dostarczyć odpowiednią ilość węglowodanów. Takie działanie jest konieczne, aby zapobiec hipoglikemii.

COVID-19 u osób z cukrzycą – Streszczenie i zalecenia

1.

Podsumowując, pacjenci z COVID-19 i cukrzycą typu 2, są bardziej narażeni na ciężki przebieg zakażenia i powikłania. Chorzy na cukrzycę częściej wymagają pobytu na Oddziale Intensywnej Terapii, dłuższego pobytu w szpitalu i częściej umierają. Osoby cierpiące na cukrzycę typu 1, również są bardziej narażone na zgon z powodu COVID-19. Jednakże, badania na temat chorych z cukrzyca typu 1 są na razie dosyć ograniczone. U chorego może pojawić się kwasica ketonowa, stan hiperglikemiczno-hiperosmolalny i insulinooporność.

2.

Cele leczenia wyglądają podbnie jak cele leczenia pacjentów bez zakażenia. Leczenie chorych z cukrzycą i COVID-19 polega na zapobieganiu hipoglikemii, hiperglikemii i kwasicy ketonowej. U pacjentów należy ocenić poziom ketonów. Nie zostało jeszcze ustalone jaki poziom glukozy powinno utrzymywać się u zakażonych pacjentów. Na chwilę obecną, cele leczenia są takie jak u pacjentów bez COVID-19. Poziom glukozy powinien wynosić 140 to 180 mg/dL (7.8 to 10 mmol/L) u pacjentów hospitalizowanych.

3.

Wiele leków doustnych powinno zostać odstawionych na czas hospitalizacji. Należy odstawić inhibitory SGLT2, ponieważ mogą doprowadzić do odwodnienia. W przypadku problemów z funkcjonowaniem nerek i zaburzeniami hemodynamicznymi, należy także zaprzestać przyjmowania metaforminy. Przerwa w zastosowaniu leków powinna trwać chociażby tymczasowo, do momentu poprawy stanu zdrowia pacjenta. Przyjmowanie innych leków jest zależne od występowania efektów ubocznych.

4.

Przyjmowanie insuliny jest wskazane w celu leczenia hiperglikemii u pacjentów hospitalizowanych, z umiarkowanym nasileniem objawów COVID-19. U pacjentów z cukrzycą typu 2, konieczność przyjmowani insuliny może być tymczasowa, podczas gdy pacjenci z typem 1 cukrzycy, powinni przyjmować insulinę bez przerwy. To postępowanie jest konieczne, aby zapobiec ketozie.

5.

Podskórne podawanie insuliny jest wskazane, w celu leczenia kwasicy ketonowej, u pacjentów z umiarkowanymi objawami zakażenia. W takim przypadku, należy kontrolować dawkę i stan pacjenta co 2-4 godzin. Podskórne podawanie insuliny nie dotyczy chorych z ciężką kwasicą ketonową, u kobiet w ciąży i osób z ciężkimi chorobami wątroby, nerek i serca.

6.

U pacjentów z ciężkim przebiegiem zakażenia, często występuje wysoka insulinooporność. Ten stan może utrzymywać się do momentu zakończenia okresu zakażenia. Stan pacjenta zazwyczaj wraca do normy, a poziom insuliny podnosi się. Wtedy chory nie wymaga przyjmowania wyższych ilości insuliny, tak jak podczas zakażenia.