Gorączka u dzieci

Gorączka u dzieci

Gorączka u dzieci jest normalną reakcją na różne schorzenia, z których najczęstszą jest infekcja. O gorączce mówimy, gdy temperatura ciała jest podwyższona. Prawie każde dziecko w pewnym momencie rozwinie gorączkę. Często wyzwaniem dla rodziców jest zdecydowanie czy stan dziecka wymaga interwencji. Artykuł przedstawia definicję gorączki, informacje jak dokładnie mierzyć temperaturę dziecka, jak i kiedy leczyć gorączkę oraz jakie są oznaki i objawy, które wymagają dalszej oceny.

Ze względu na normalne wahania temperatury ciała, nie ma jednej wartości, którą można zdefiniować jako gorączkę. Ogólnie rzecz biorąc, gorączka oznacza temperaturę powyżej 38ºC. Można  otrzymać nieco inne liczby w zależności od tego, jak mierzy się temperaturę dziecku – w jamie ustnej, pod pachą, w uchu, na czole lub w odbycie. Pomiary temperatury w pachach, uszach i czole są łatwiejsze, niż pomiary temperatury w odbycie lub w jamie ustnej, ale są mniej dokładne i u niektórych dzieci mogą wymagać potwierdzenia doodbytniczego lub ustnego.

Kiedy pojawia się gorączka u dzieci?

Infekcja jest najczęstszą przyczyną gorączki u dzieci. Powszechne choroby wirusowe i bakteryjne są najbardziej prawdopodobnymi chorobami powodującymi gorączkę. Obejmują one:

• Przeziębienia,
• Zapalenie żołądka i jelit,
• Infekcje ucha,
• Ostre zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli,
• Zapalenie oskrzelików,
• Zakażenia układu moczowego.

Istnieje niewiele naukowych dowodów potwierdzających powszechne przekonanie, że ząbkowanie powoduje gorączkę. Chociaż trudno jest całkowicie obalić ten pogląd, zawsze należy szukać alternatywnych przyczyn gorączki, a temperatury powyżej 38,9°C nigdy nie należy przypisywać ząbkowaniu. Ubranie dziecka w wieku poniżej trzech miesięcy w zbyt wiele ubrań lub owiniecie w koce może nieznacznie podnieść temperaturę dziecka. Jednakże, temperatura mierzona w odbycie powyżej 38,5°C powinna być zbadana. Niektóre szczepienia w dzieciństwie mogą powodować gorączkę. Czas gorączki różni się w zależności od podanego szczepienia.

Gorączka u dzieci – Jak mierzyć temperaturę?

Termometry szklane a termometry cyfrowe

Termometry cyfrowe są niedrogim, powszechnie dostępnym i najdokładniejszym sposobem pomiaru temperatury. Dostępne są różne warianty urządzeń. Termometry szklane zawierające rtęć nie są zalecane, ze względu na potencjalne ryzyko narażenia na kontakt z rtęcią (która jest toksyczna), w przypadku uszkodzenia termometru. Jeśli termometr cyfrowy nie jest dostępny, należy ostrożnie potrząsnąć termometrem szklanym przed użyciem. Dostępne są inne rodzaje termometrów, w tym termometry z tworzywa sztucznego. Nie są one jednak tak dokładne jak termometry cyfrowe i nie są zalecane.

W którym miejscu mierzyć temperaturę?

​​Najlepszy sposób pomiaru temperatury dziecka zależy od kilku czynników. W przypadku dzieci, które potrafią trzymać termometr pod językiem (zazwyczaj dzieci w wieku powyżej czterech lub pięciu lat), temperaturę można dokładnie zmierzyć w ustach. W przypadku niemowląt i dzieci, które nie potrafią trzymać termometru pod językiem, temperaturę można mierzyć pod pachą. Jeśli temperatura pod pachą przekracza 37,2°C i istnieje obawa, że ​​dziecko jest chore, może być konieczny pomiar temperatury w odbycie. Pomiar temperatury w odbycie jest również odpowiedni dla niemowląt od urodzenia do trzeciego miesiąca życia. W warunkach szpitalnych, pomiar ten  uzyskuje się zwykle przed podjęciem decyzji medycznej (np. czy wykonać badania laboratoryjne). Temperatura mierzona w uchu lub na czole również jest mniej dokładna, niż temperatury mierzone doodbytniczo lub doustnie i może wymagać potwierdzenia jedną z tych metod. Oszacowanie temperatury dziecka przez dotykanie jego skóry nie jest miarodajne i w dużym stopniu zależy od temperatury osoby, która dotyka skóry dziecka.

Jak mierzyć temperaturę w określonych miejscach?

Temperatura w odbycie

• Dziecko lub niemowlę powinno położyć się na brzuchu na kolanach osoby dorosłej.
• Na koniec termometru należy nanieść niewielką ilość wazeliny.
• Delikatnie włóż termometr do odbytu dziecka, aż srebrna końcówka termometru nie będzie widoczna.
• Trzymaj termometr w jednym miejscu.
• Termometr szklany wymaga pomiaru przez dwie minuty, podczas gdy większość termometrów cyfrowych potrzebuje mniej niż minutę.

Temperatura w jamie ustnej

Nie należy mierzyć temperatury w ustach dziecka, które w ciągu ostatnich 30 minut spożyło gorące lub zimne jedzenie lub napój.

• Wyczyść termometr zimną wodą i mydłem. Opłucz wodą.
• Umieść końcówkę termometru pod językiem dziecka w kierunku tyłu.
• Poproś dziecko, aby trzymało termometr ustami.
• Dziecko powinno trzymać usta szczelnie zamknięte wokół termometru.
• Termometr szklany wymaga około trzech minut pomiaru, podczas gdy większość termometrów cyfrowych potrzebuje mniej niż minutę.

Temperatura pod pachą

• Umieść końcówkę termometru pod suchą pachą dziecka.
• Przytrzymaj termometr w miejscu, przytrzymując łokieć dziecka przy klatce piersiowej przez cztery do pięciu minut.

Temperatura w uchu

Termometry douszne nie są tak dokładne jak termometry doodbytnicze lub doustne. Jeśli dziecko było na zewnątrz w zimny dzień, należy odczekać 15 minut przed pomiarem temperatury w uchu. dreniki i infekcje ucha nie wpływają na dokładność pomiaru temperatury ucha.

• Aby dokładnie zmierzyć temperaturę w uchu, odchyl ucho dziecka do tyłu przed włożeniem termometru.
• Przytrzymaj termometr w uchu dziecka.

Temperatura na tętnicy skroniowej

Temperaturę tętnicy skroniowej można zmierzyć za pomocą urządzenia, które przesuwa się po czole i przed uchem lub mierzy temperaturę bez dotykania dziecka za pomocą czujnika podczerwieni. Urządzenia te nie są tak dokładne jak pomiar temperatury w odbycie lub w jamie ustnej, ale mogą być używane do wykrywania gorączki u dzieci w wieku powyżej czterech lat.

Gorączka u dzieci – Kiedy ją leczyć?

Są plusy i minusy leczenia gorączki. Gorączka może odgrywać rolę w zwalczaniu infekcji, ale może również powodować dyskomfort u dziecka. Wzrost gorączki u dziecka nie zawsze jest najlepszym wskaźnikiem tego, czy dziecko wymaga leczenia i/lub oceny. Zamiast tego ważne jest, aby zauważyć, jak dziecko się zachowuje i wygląda. Gorączce zwykle towarzyszą inne objawy. Niektóre z tych objawów wymagają oceny przez lekarza. W większości przypadków, dziecko z gorączką można obserwować i/lub leczyć w domu. Jednak ważne jest, aby rodzice wiedzieli, kiedy dziecko z gorączką musi zostać zbadane przez lekarza, kiedy gorączkę należy leczyć i kiedy uzasadnione jest obserwowanie dziecka bez leczenia gorączki. Poniższe wskazówki są ogólnymi zaleceniami, które nie mają zastosowania w każdej sytuacji. Rodzice, którzy mają pytania lub martwią się o swoje dziecko, powinni skontaktować się z lekarzem, w celu uzyskania porady.

Zalecana ocena

Z lekarzem należy skonsultować się w następujących sytuacjach:

• Niemowlęta w wieku poniżej trzech miesięcy, które mają temperaturę 38°C lub wyższą mierzoną w odbycie, niezależnie od wyglądu niemowlęcia (np. nawet dobrze wyglądające niemowlęta), powinny być poddane ocenie. Pacjenci ci nie powinni otrzymywać leków przeciwgorączkowych (np. acetaminofenu), dopóki nie skonsultują się z lekarzem.
• Dzieci w wieku od trzech miesięcy do trzech lat, które mają temperaturę 38°C lub wyższą mierzoną doodbytniczo przez ponad trzy dni lub które wydają się chore (np. wybredne, odmawiające picia płynów).
• U dzieci w wieku od 3 do 36 miesięcy, które mają temperaturę mierzoną w odbycie 38,9°C lub wyższą.
• Dzieci w dowolnym wieku, u których temperatura w jamie ustnej, odbytnicy, błonie bębenkowej lub na czole wynosi co najmniej 40°C lub których temperatura pod pachą wynosi co najmniej 39,4°C.
• U dzieci w każdym wieku z drgawkami gorączkowymi. Są to stany, które występują, gdy dziecko (w wieku od sześciu miesięcy do sześciu lat) ma temperaturę wyższą niż 38°C.
• Dzieci w każdym wieku, które mają nawracającą gorączkę przez ponad siedem dni, nawet jeśli gorączka trwa tylko kilka godzin.
• U dzieci w każdym wieku z gorączką i przewlekłymi problemami zdrowotnymi, takimi jak choroba serca, nowotwór, toczeń lub anemia sierpowata.
• Dzieci z gorączką i nową wysypką skórną.

Zalecane leczenie

Leczenie gorączki jest zalecane, jeśli dziecko ma podstawowy problem medyczny, w tym choroby serca, płuc, mózgu lub układu nerwowego. U dzieci, u których w przeszłości występowały drgawki gorączkowe, nie wykazano, aby leczenie gorączki zapobiegało drgawkom, ale nadal jest rozsądnym środkiem ostrożności. Leczenie gorączki może być pomocne, jeśli dziecko czuje się niekomfortowo, chociaż nie jest to konieczne. W większości przypadków, nie jest konieczne leczenie gorączki u dziecka. Dziecko starsze niż trzy miesiące, które ma temperaturę w odbycie poniżej 38,9 ° C i które poza tym jest zdrowe i zachowuje się normalnie, nie wymaga leczenia gorączki. Rodzice, którzy nie są pewni, czy gorączka u ich dziecka wymaga leczenia, powinni skontaktować się z lekarzem.

Gorączka u dzieci – Jak ją leczyć?

Leki

Najskuteczniejszym sposobem leczenia gorączki jest stosowanie leków, takich jak acetaminofen lub ibuprofen. Zabiegi te mogą zmniejszyć dyskomfort dziecka i obniżyć jego temperaturę do 1,5°C. Aspiryna nie jest zalecana dzieciom w wieku poniżej 18 lat ze względu na obawy, że może powodować rzadką, ale poważną chorobę znaną jako zespół Reye’a.

Paracetamol można podawać co cztery do sześciu godzin w razie potrzeby, ale nie należy go podawać więcej niż pięć razy w ciągu 24 godzin. Paracetamol nie powinien być stosowany u dzieci w wieku poniżej trzech miesięcy bez konsultacji z lekarzem. Dawkę paracetamolu należy obliczyć na podstawie masy ciała dziecka (nie wieku). Ibuprofen można podawać co sześć godzin. Ibuprofenu nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej sześciu miesięcy. Dawkę ibuprofenu należy obliczyć na podstawie masy ciała dziecka (nie wieku). Podawanie kombinacji paracetamolu i ibuprofenu lub naprzemienne stosowanie paracetamolu i ibuprofenu zwiększa szansę podania niewłaściwej dawki jednego lub drugiego z leków i nie jest rutynowo zalecane. Leki obniżające gorączkę należy podawać tylko w razie potrzeby i odstawiać po ustąpieniu uciążliwych objawów.

Zwiększenie ilości płynów

Gorączka może zwiększyć ryzyko odwodnienia dziecka. Aby zmniejszyć to ryzyko, rodzice powinni zachęcać dziecko do picia odpowiedniej ilości płynów. Dzieci z gorączką mogą nie odczuwać głodu i nie trzeba ich zmuszać do jedzenia. Należy jednak często podawać płyny takie jak mleko (krowie lub z piersi), mleko modyfikowane i wodę. Starsze dzieci mogą jeść smakową żelatynę lub zupę. Jeśli dziecko nie chce lub nie może pić płynów przez więcej niż kilka godzin, rodzic powinien skonsultować się z lekarzem dziecka.

Odpoczynek

Gorączka powoduje, że większość dzieci czuje się zmęczona i obolała. W tym czasie rodzice powinni zachęcać swoje dziecko do odpoczynku. Nie trzeba zmuszać dziecka do snu czy odpoczynku, jeśli zaczyna się czuć lepiej. Dzieci mogą wrócić do szkoły lub na inne zajęcia, gdy temperatura jest normalna przez 24 godziny.