Co to jest potas?

Potas jest minerałem występującym w większości produktów spożywczych. Organizm bez wątpienia potrzebuje potasu do prawidłowego funkcjonowania, ponieważ utrzymuje bicie serca i wspomaga pracę nerwów i mięśni. Jednakże, ludzie potrzebują tylko określonej ilości potasu. Za dużo lub za mało potasu w organizmie, może powodować problemy. Zbyt duża ilość potasu we krwi nazywana jest hiperkaliemią. Może to powodować problemy z rytmem serca i osłabienie mięśni, dlatego należy kontrolować spożywaną ilość potasu. Sprawdź poniżej jak wygląda dieta o niskiej zawartości potasu i kiedy jest wskazana.

Jakie są objawy niedoboru potasu?

Do najczęstszych objawów niedoboru potasu zaliczamy:

• Osłabienie i zmęczenie,
• Problemy z cerą,
• Drżenie,
• Bóle mięśni,
• Drętwienie kończyn,
• Obrzęki,
• Zaburzenia pracy serca,
• Wysokie ciśnienie,
• Odczuwanie niepokoju.

Jeżeli myślisz, że możesz mieć problemy z niedoborem potasu, zgłoś się do lekarza.

U kogo wskazana jest dieta o niskiej zawartości potasu?

Eksperci zalecają spożywanie posiłków zawierających co najmniej 4700 mg potasu dziennie. Osoby z umiarkowaną lub ciężką przewlekłą chorobą nerek, definiowaną jako czynność nerek GFR < 45 ml/min, powinny spożywać mniej niż 3000 mg potasu na dzień. Dalsze ograniczenia powinny opierać się na wynikach badań laboratoryjnych i poradach lekarza. Dieta o niskiej zawartości potasu jest definiowana jako spożycie tego pierwiastka w zakresie od 2000 do 3000 mg na dzień.

Osoby, które leczą się lub zapobiegają hiperkaliemii, zazwyczaj muszą stosować dietę o niskiej zawartości potasu.

Najczęstsze przyczyny hiperkaliemii to:

• Niektóre leki, w tym leki stosowane w nadciśnieniu i chorobach serca, które mogą zwiększać poziom potasu w organizmie,
• Choroba nerek – nerki filtrują krew i usuwają nadmiar soli i wody poprzez oddawanie moczu. Utrzymują prawidłowy poziom potasu we krwi. Kiedy nerki nie funkcjonują prawidłowo lub przestają funkcjonować, nie mogą pozbyć się potasu wraz z moczem. Wtedy, we krwi gromadzi się zbyt duża ilość tego pierwiastka.

Jakie są produkty bogate i ubogie w potas?

Pokarmy o najwyższym stężeniu potasu to:

• Ziarna – Pieczywo pełnoziarniste, otręby pszenne, batoniki musli,
• Napoje – Napoje sportowe, mleko sojowe,
• Przekąski – Czekolada,
• Owoce – Morele, awokado, banany, kokos, melon, kiwi, mango, nektarynki, pomarańcze, sok pomarańczowy, papaja, gruszki, suszone owoce, daktyle, figi, suszone śliwki, rodzynki,
• Warzywa – Buraki, brokuły (gotowane), brukselka, kapusta (surowa), marchew (surowa), boćwina, zielenina (z wyjątkiem jarmużu), kalarepa, oliwki, grzyby (konserwowe), ziemniaki (białe i słodkie), pasternak, pikle, dynia, kapusta kiszona, szpinak (gotowany), kabaczek, pomidor, sos pomidorowy, sok pomidorowy, koktajl warzywny,
• Nabiał – Mleko i przetwory mleczne, maślanka, jogurt,
• Białko – Sardynki, przegrzebki, homary, sieja, łosoś (i większość innych ryb), mielona wołowina, stek z polędwicy (i większość innych produktów z wołowiny), fasola pinto, fasola, czarna fasola,
• Orzechy i nasiona – Tofu, soczewica, większość roślin strączkowych, masło orzechowe, większość orzechów i większość nasion (w tym nasiona słonecznika).

Produkty i potrawy o najniższej zawartości potasu to:

• Ziarna – Potrawy przygotowane z białej mąki (np. makaron, chleb), biały ryż,
• Napoje – Herbata, kawa,
• Słodycze – Ciasta bez czekolady lub owoców o wysokiej zawartości potasu, ciastka bez orzechów lub czekolady,
• Owoce – Jabłka, sok jabłkowy, mus jabłkowy, morele (z puszki), jeżyny, jagody, wiśnie, żurawiny, winogrona, grejpfrut, mandarynki, brzoskwinie, ananas, śliwki, maliny, truskawki, mandarynki, arbuz, cytryny,
• Warzywa – Kiełki lucerny, szparagi, fasola szparagowa, kapusta (gotowana), marchew (gotowana), kalafior, seler, kukurydza, ogórek, bakłażan, jarmuż, sałata lodowa , grzyby, okra, cebula, pietruszka, groszek zielony, papryka zielona, rzodkiewka, rabarbar, rukiew wodna, szpinak, dynia (żółta), cukinia, cebula, rzepa,
• Białko – Kurczak, indyk, tuńczyk, jajka, krewetki, niesolone masło orzechowe (1 łyżka),
• Nabiał – Cheddar lub ser szwajcarski, twarożek.

Pamiętaj, żeby sprawdzać zawartość potasu na opakowaniach. Aby nie dostarczać zbyt dużych ilości potasu, należy także ograniczyć ilość spożywanych produktów, które zawierają potas.

Na czym polega dieta o niskiej zawartości potasu?

Prawie wszystkie pokarmy zawierają potas, więc kluczem do sukcesu jest:

• Wybieranie żywności o niskiej zawartości potasu,
• Unikanie lub jedzenie tylko niewielkiej ilości pokarmów o dużej zawartości potasu.

Twój lekarz prawdopodobnie zaleci Ci współpracę z dietetykiem, który pomoże Ci zaplanować posiłki. Dietetyk poinformuje Cię, ile potasu powinieneś spożywać każdego dnia.

Aby dowiedzieć się, ile potasu jesz, przyjrzyj się etykietom żywieniowym. Zwróć uwagę na:

• Zawartość potasu – informuje, ile potasu znajduje się w jednej porcji produktu. Jeśli zjesz jedną porcję, taka ilość potasu zostaję dostarczona Twojemu organizmowi,
• „Wielkość porcji” – informuje, jak duża jest porcja. Jeśli jesz dwie porcje, to dostarczasz dwa razy więcej niż podana ilość potasu.

Przykładowy plan diety o niskiego zawartości sodu może wyglądać na przykład tak:

• Owoce – Jedna do trzech porcji owoców o niskiej zawartości potasu dziennie,
• Warzywa – Dwie do trzech porcji warzyw o niskiej zawartości potasu dziennie,
• Produkty mleczne i bogate w wapń – od jednej do dwóch porcji produktów o niskiej zawartości potasu dziennie
• Alternatywy dla mięsa – od trzech do siedmiu porcji produktów o niskiej zawartości potasu dziennie (około 15% kalorii),
• Ziarna – Cztery do siedmiu porcji ziaren o niskiej zawartości potasu dziennie.

Jakie są inne sposoby na ograniczenie spożycia potasu?

Oto kilka innych sposobów na ograniczenie spożycia potasu:

• Przed jedzeniem, odsącz płyn z puszkowanych owoców, warzyw lub mięs,
• Jeśli spożywasz żywność zawierającą dużo potasu, jedz tylko małe porcje,
• Zmniejsz ilość potasu w warzywach, które spożywasz. Możesz to zrobić zarówno dla warzyw mrożonych, jak i surowych. Jeśli warzywa są surowe, najpierw obierz je i pokrój. Aby zmniejszyć ilość potasu, namocz je w ciepłej, nieosolonej wodzie, przez co najmniej 2 godziny. Następnie, odsącz wodę i opłucz warzywa pod ciepłą wodą. Jeśli gotujesz warzywa, rób to w nieosolonej wodzie.

Dowiedz się więcej na temat wpływu diety na zdrowie.